Gaslighting
Gaslighting komt vaak voor bij mensen met narcistische persoonlijkheidstrekken. Dit betekent niet dat iedereen die een ander gaslight, ook een narcist is. De twee komen overeen in het feit dat de oorsprong van het gedrag vaak te vinden is in een laag zelfbeeld.
Wat betekent gaslighting?
Gaslighting is een subtiele, maar zeer schadelijke vorm van emotionele manipulatie die in relaties kan voorkomen. Kenmerkend aan gaslighting is dat één partner systematisch de realiteit van de ander in twijfel trekt. Diegene gaat daardoor twijfelen aan haar eigen gedachten, gevoelens en waarnemingen.
Hoe gaat een gaslighter te werk
Een gaslighter voedt zijn zelfvertrouwen door de andere te kleineren met opmerkingen zoals: “Wat ben jij toch dom” of “Wat ben je onhandig”. Iemand die probeert zich te verdedigen tegen deze opmerkingen krijgt vervolgens te horen: “Wat ben je toch overgevoelig”. De betrokken persoon gaat dan steeds vaker denken dat hij of zij inderdaad overgevoelig, onhandig of dom is.
Het zelfbeeld wordt steeds verder afgebroken. Het slachtoffer gaat steeds meer leunen op degene die gaslighting toepast en past zich telkens aan aan de waarheid van de gaslighter. De gaslighter voelt zich zekerder en zekerder en denkt dat hij of zij ertoe doet en nodig is.
Dit doet een gaslighter vaak niet doelbewust. Dit is hem of haar aangeleerd en omdat het steeds bevestiging oplevert, wordt het steeds hardnekkiger.
Vormen van manipulatie
Liegen, halve leugens vertellen en de waarheid vervormen.
Telkens van onderwerp, emotie en rol wisselen.
Telkens projecteren van eigen gedrag op de ander, omdraaien van de betekenis van boodschappen.
Overdrijven, aandikken en opscheppen.
Gaslighting is een vorm van psychologische manipulatie waarin iemand de waarheid zo verdraait dat je aan jezelf gaat twijfelen.
Hoe herken je het?
Een lijstje met herkenningspunten zijn op een rij gezet die doen vermoeden dat je te maken hebt met een gaslighter:
Je twijfelt continu aan jezelf, zegt sorry voor alles en vraagt je telkens af: ben ik wel goed genoeg?
Je voelt je niet op je gemak en vraagt je af of je nu zo overgevoelig bent, en denkt regelmatig: ben ik nou gek?
Je begrijpt niet waarom je niet gelukkiger bent, terwijl veel dingen in je leven, werk of relatie zo goed lijken te gaan, en denkt daarbij ook vaak: ligt het aan mij?
Bij alles wat je koopt of doet vraag je je alleen af wat je partner ervan zou denken of vinden. Voordat je je partner ziet, ga je een checklist af in je hoofd om te checken of je iets fout hebt gedaan.
Je hebt het gevoel dat er iets mis is, maar kunt je vinger er maar niet op leggen. Ook hierbij vraag je je af: ligt het aan mij, wat is er mis met mij?
Je liegt vaker tegen vrienden en familie en raakt de grip op realiteit kwijt. Je hebt moeite met de kleinste beslissingen.
Iemand met narcisme heeft een overdreven gevoel van eigenwaarde en zelfbelang. Ze ervaren een opgeblazen gevoel van eigen belangrijkheid. Narcistische mensen zijn sterk gefocust op zichzelf en hun eigen (seksuele) behoeften.
Hoe weet je of je in een toxische relatie zit?
In een toxische relatie zijn jij en je lief niet gelijk. Er is controle, druk en manipulatie door de hele relatie heen. Je voelt dat je jezelf niet kan zijn. Je durft niet te vertellen hoe jij je voelt, uit schrik voor hun reactie.
Herkenbaar?
Leer meer! Lees er heel veel over! Narcisme en gaslighting. Het valt nl onder huiselijkgeweld!
Liefs,
Anna
Bronnen Slachtofferwijzer.nl, psycholoog.nl, psyned.nl, watwat.be partner geweld, sterkhuis.nl/huiselijk-geweld/gaslighting